Türkiye’de tarım ve hayvancılığın belkemiği olan çobanlık mesleği, gün geçtikçe daha da zorlaşıyor. Özellikle büyük çiftliklerde 100 bin lira gibi yüksek maaşlarla çoban arayan çiftçiler, nitelikli eleman bulmakta ciddi sıkıntılar yaşıyor. Bu durum, hem hayvancılığın sürdürülebilirliği adına tehlike oluşturuyor hem de tarımsal üretimi etkileyen önemli bir sorun haline geliyor. Peki, çoban bulmakta yaşanan bu sıkıntının arkasında yatan sebepler neler? İşte detaylar...
Ülkemizde tarım ve hayvancılık sektöründe çalışmak, geleneksel olarak imtiyazlı bir meslek olarak görülmediği için gençler arasında popülaritesini yitiriyor. Çobanlık, özellikle zorlu yaşam koşulları ve uzun çalışma saatleri göz önüne alındığında pek cazip gelmiyor. Buna karşın, hayvancılıkta etkili olan uzmanlık ve tecrübe gereksinimi, nitelikli personel bulmayı daha da zorlaştırıyor. Çiftlik sahipleri, yüksek maaş teklif etmesine rağmen nitelikli bir çoban bulamadıkları için hayvan sağlığı ve verimliliği konularında sorun yaşıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye'deki tarımsal istihdam, son yıllarda önemli ölçüde azalmış durumda. Gençler, tarım sektöründe çalışmak yerine şehirde daha “modern” iş fırsatlarını tercih ediyor. Bu da tarım ve hayvancılıkta kritik bir rol üstlenmesi gereken çobanların sayısını giderek azaltıyor.
Bir çobanın aylık 100 bin lira gibi çekici bir maaşla çalışmayı kabul etmemesi, aslında yalnızca ekonomik kaygılardan kaynaklanmıyor. Hayvancılıkla uğraşmak, çoğu zaman fiziksel olarak zorlu bir iş olmasının yanı sıra sosyal hayattan da izole olmayı gerektiriyor. Bu durum, nitelikli iş gücünü özellikle büyük şehirlerde çekmeye çalışan bir ekonomik gerçeklikle birleşince, çiftlik sahiplerinin yaşadığı sorunlar daha da belirgin hale geliyor.
Ayrıca, tarım ve hayvancılık sektöründe çalışan işçilerin sosyal güvenlik, sağlık sigortası gibi güvencelerle desteklenmemesi, gençlerin tercihlerinde önemli bir rol oynamaktadır. Yüksek maaş teklifleri bile, sağlık ve iş güvencesinin olmadığı bir sektörde anlaşılmaz kalıyor.
Çobanlık mesleğinin yeniden cazip hale getirilmesi için yapılması gereken çok şey var. Öncelikle, bu meslek için eğitim programları oluşturulmalı ve bu programlar gençlere tanıtılmalıdır. Hayvancılıkta kariyer fırsatlarının artması için hem devlete hem de özel sektöre büyük görevler düşüyor. Çiftçiler, gençlere hitap eden sosyal kampanyalar düzenleyerek çobanlık mesleğinin faydalarını anlatabilir.
Ayrıca, çobanların çalışma şartları iyileştirilmelidir. Sağlık güvencesi ve sosyal haklar sunulması, gençlerin bu mesleği tercih etmesini artırabilir. Sağlıklı bir hayvancılık sektörünün sürdürülebilirliği için, nitelikli ve motive olmuş iş gücüne ihtiyaç olduğu unutulmamalıdır.
Özetle, hayvancılık sektöründe çoban bulma sorunu, yalnızca iş gücü eksikliğiyle değil, aynı zamanda gençlerin bu mesleğe olan ilgisizliğiyle de yakından ilgilidir. 100 bin lira gibi yüksek maaş tekliflerine rağmen nitelikli eleman bulma konusunda yaşanan bu sorun, tarım ve hayvancılık sektörünün geleceğini tehdit eden bir faktör haline geliyor. Çözüm ise, mesleği cazip hale getirmek ve çalışma koşullarını iyileştirmekten geçiyor.